Bookmark

Winschoten, Groningen, Nederland



 


Tree: Nederlandse voorouders

Notes:
Winschoten (Gronings: Winschoten of Winschoot) is een plaats en voormalige gemeente in de provincie Groningen in Nederland. Omdat het in 1825 min of meer symbolisch stadsrechten verkreeg, wordt het vaak een stad genoemd. Winschoten vervult een centrumfunctie binnen de gemeente Oldambt en had in 2012 in totaal 18.140 inwoners (Bron CBS).



Algemeen



De plaats heeft als bijnaam de Molenstad. De plaats wordt ook wel Sodom genoemd, de inwoners dientengevolge Sodommers, maar ook wel gekscherend Tellerlikkers. De bijnaam Sodom is afkomstig uit de Joodse gemeenschap die voor de Tweede Wereldoorlog in Winschoten woonde, men vond dat de overige bevolking er maar losse zeden met betrekking tot seksualiteit en gokken op nahield.



In het wapen van Winschoten staat de H.Vitus afgebeeld. In de Middeleeuwen ressorteerde Winschoten en omgeving onder de abdij van Corvey. In deze abdij worden de relieken van deze Siciliaanse heilige bewaard. In de vierde eeuw na Chr. werd hij vanwege zijn geloof vermoord. In Winschoten herinnert veel aan deze heilige, onder andere de St. Vitusstraat, de buurtschap 'Sint Vitusholt', de scoutinggroep St. Vitus, R.K. Basisschool St. Vitus, Kegel Vereniging HKC St. Vitus en de R.K.Parochiekerk van de H.Vitus.



Geschiedenis



Naam



De oorsprong van de naam Winschoten is omstreden. Volgens de kroniek van Mariëngaarde werd het klooster van Heiligerlee in 1231 gesticht in het dorp Asterle, dat gelegen was tussen Westerlee en Winsewida. Met Winsewida wordt kennelijk Winschoten bedoeld, waardoor deze plaats samen met Onstwedde, Vlagtwedde, Ulsda en Bunde tot de oudste plaatsen in de omgeving kan worden gerekend. Al deze plaatsen hebben namelijk de uitgang -widu ('bos, hout') in hun naam. Dit in tegenstelling tot de jongere veenontginningsdorpen met de uitgang -wolde. Het voorvoegsel Win(s)e- is vermoedelijk ontleend aan een persoonsnaam. Wobbe de Vries veronderstelt echter dat het hier om het Kloosterholt gaat. De naam Windtschote(n) wordt voor het eerst gebruikt in 1391, in latere teksten staat Wynschote(n), Wynschotten, Wynschoeten of Winschote(n). De Vries denkt daarbij aan een persoonsnaam met het achtervoegsel -kote. De naam *Windeskote zou dan 'de kleine hoeve of het kot van Windo' betekenen. Gildemachter wijst echter op het achtervoegsel -schote, Oudfries -skat, dat 'zandopduiking, hoger liggend land' betekent.. Mogelijk betreft het de Oudfriese persoonsnaam Wine met het meervoudssuffix -ingi, waaruit via de tussenvorm Winen(d)se- de namen Winsewida en Win(dt)schoten zijn ontstaan. Deze persoonsnaam komt ook voor in de plaatsnamen Wymeer, Wynham (bij Ditzumerverlaat) en Wynedaham (verdronken in de Dollard). Winsewida of Winschoten betekent dan: 'het bos' of 'de zandopduiking van de mannen van Wine'.



Middeleeuwen



De oorsprong van Winschoten ligt misschien op het hoogste punt van De Garst, een oude kleileemrug. Op grond van het onregelmatige verkavelingspatroon kan worden vermoed dat hier al vóór de 11e of 12e eeuw een nederzetting is ontstaan. De bakstenen Sint-Vituskerk aan het Marktplein dateert uit het laatst van de 13e eeuw, maar had mogelijk al een oudere voorganger. Volgens een document uit 1474 berustte de voogdij over de kerk van Winschoten bij de abt van de abdij van Corvey aan de Weser, waar de relieken van Sint Vitus werden bewaard. Aangezien dit klooster eerder betrokken was bij de kerstening van Westerwolde en het Emsland, mag worden aangenomen dat Winschoten oorspronkelijk nauwe banden had met Westerwolde en dat de eerste bewoners wellicht uit dit gebied kwamen. De dorpskern was niet ver verwijderd van het riviertje de Rensel, dat bij Westerlee in het hoogveen ontsprong en in de omgeving van Winschoterzijl in de Pekel A uitmondde. Het gebied rond de kerk stond in de 16e eeuw bekend als het Ronde Loegh. De Langestraat of Wittevrouwenstraat verbond de dorpskern met het klooster van Heiligerlee. Een omgracht perceel aan de Vissersdijk, eigendom van de kerk, markeerde misschien de plek van een middeleeuws steenhuis waar de voogd van Winschoten resideerde.



In de 11e of 12e eeuw ontstonden tevens twee randveenontginningsdorpen, die in een boog om de dorpskern heen lagen: Bovenburen en Sint-Vitusholt of Zuiderveen. Sint-Vitusholt had aanvankelijk een eigen kerk, die in 1543 werd afgebroken. Bovenburen en Winschoteroosteinde vielen onder de parochie van het Marktplein. Vanuit het Zuiderveen werd ook de ontginning van het hoogveen bij Oude Pekela ter hand genomen; al in 1514 kocht de stad Emden turf in het Oldambt.



Winschoten behoorde tot het middeleeuwse landschap Reiderland, maar viel samen met Westerlee, Heiligerlee, Beerta, Ulsda, Blijham en Bellingwolde onder het bisdom Osnabrück, waartoe ook Westerwolde werd gerekend. Dit in tegenstelling tot de rest van Reiderland, dat onder het bisdom Münster viel. Winschoten was tevens de hoofdplaats van een afzonderlijk rechtsdistrict in het Reiderland, dat ook wel Ulsder Vijfdedeel werd genoemd. Vanwege de enorme afstanden liet de abt van abdij van Corvey de rechten die hij in Winschoten en Westerwolde bezat vanaf de 14e eeuw waarnemen door de hoofdelingenfamilie Addinga te Wedde, wier voorouders uit het Reiderland afkomstig waren. In 1474 wist deze familie te bewijzen dat zij de rechten op de voghedije to Wynschot als des Stifts Corvey olde erve al meer honderd jaar in handen hadden. De Addinga's maakten echter misbruik van hun positie en raakten in conflict met de lokale bevolking.



In de periode van partijstrijd tussen Schieringers en Vetkopers wist de stad Groningen in 1435 behalve het Oldambt ook een deel van het Reiderland rond Winschoten aan zich te binden. In 1475 werd Egge Addinga door zijn onderdanen gelyncht; drie jaar later verjoegen de Groningers zijn zoon Haye uit Westerwolde, Bellingwolde en Blijham. Bij Winschoterhogebrug verrees de Pekelborg, waarin een stadsbestuurder of kastelein met enkele soldaten zijn intrek nam. De Addinga's kozen eieren voor hun geld; ze verpandden hun Corvey'se leengoederen in 1486 aan de stad. Toen het gewest in handen kwam van hun verwante Edzard I van Oost-Friesland, zagen zij hun kans schoon. In 1506 namen ze hun bezittingen weer in ontvangst, maar vermoedelijk niet voor lang. Het Oldambt, waartoe Winschoten voortaan werd gerekend, kwam in handen van Karel van Gelre, die in 1529 de Addinga's liet verjagen en Westerwolde overdroeg aan zijn stadhouder Berend van Hackfort. Karel V gaf op zijn beurt in 1536 Westerwolde in leen aan zijn stadhouder Georg Schenck van Toutenburg. Winschoten bleef - net als de rest van het Oldambt - onder het gezag van de stad Groningen, waarvoor de inwoners zich erkentelijk toonden door het stadsbestuur in oktober 1536 een wild zwijn te schenken. De Addinga's slaagden er niet meer in hun rechten op de kerk van Winschoten terug te krijgen.



Nieuwe tijd



Winschoten maakte na de slag bij Heiligerlee (1568) tot aan 1580 weinig bijzonderheden mee. In 1580 ging de stadhouder van Groningen, Rennenberg, over tot de Spaanse zijde en tot aan 1594 vonden herhaaldelijk schermutselingen plaats in en rondom Winschoten. In 1593 werd de plaats door graaf Willem Lodewijk van Nassau op de Spanjaarden veroverd, maar werd in hetzelfde jaar heroverd door Spaanse troepen onder graaf Frederik van den Berg. Bij die gelegenheid werd de kerk te Winschoten tegen de Spanjaarden verdedigd door een sergeant Johan Moda. In 1594 viel de gehele provincie in handen van Staatse troepen. In 1624 werd Winschoten nogmaals door Spaanse troepen veroverd en verbrand.



Winschoten werd in het rampjaar 1672 door de troepen van Bernhard van Galen, de bisschop van Münster, veroverd zonder tegenstand. Later in dat jaar werd een veldslag geleverd doordat Groningse troepen Winschoten heroverden. De Groningse troepen onder kolonel Jorman wonnen de slag, veroverden de schans in Winschoterzijl en ook de Wedderborg. De Groningers waren nog niet van de Munsterse troepen af: in maart 1674 werden Winschoten en omringende plaatsen nogmaals geplunderd. Economisch stelde Winschoten in de zeventiende eeuw nog niet zoveel voor. Met het doortrekken van het Schuitendiep (Winschoterdiep) in 1653 werd Winschoten al enigszins ontsloten. De Rensel werd gekanaliseerd en er werden betere wegen aangelegd. Pas in de achttiende eeuw begon de bloei en welvaart wat toe te nemen, om een voorlopig hoogtepunt te bereiken in de negentiende eeuw, nadat de stad in 1825 stadsrechten werden verleend door koning Willem I. De stad groeide vanaf die tijd uit tot het centrum van Oost-Groningen.



Moderne tijd



Winschoten werd in de negentiende en het begin van de twintigste eeuw een echte handelsstad, mede door de aanwezigheid van vele Joden. Ook speelde de aanleg van een spoorweg naar Groningen in 1867 een grote rol. De geschiedenis van Winschoten kent een zeer zwarte bladzijde door het afvoeren van de Joden in de Tweede Wereldoorlog, die nagenoeg alle werden vermoord in concentratiekampen. Winschoten werd in 1945 bevrijd door Canadese en Poolse troepen.



Op 12 mei 2004 is een start gemaakt met het project Blauwestad, dat de (inmiddels gefuseerde) gemeenten Winschoten, Scheemda en Reiderland verbindt. Het nieuw aangelegde meer waaraan Blauwestad ligt wordt het Oldambtmeer genoemd. Aandachtstrekker voor Blauwe Stad is "De Rups", die dient als informatiepunt voor geïnteresseerden en die vanaf de autosnelweg A7 is te zien.



Adrillen



Al rond 1815 wordt in Winschoten jaarlijks de Allerheiligenmarkt georganiseerd. Deze Winschoter jaarmarkt, in de volksmond 'Adrillen' genoemd (het Groninger woord voor Allerheiligen), vindt elke eerste maandag van november plaats in het centrum van de stad. Op de tweede maandag van deze maand wordt de jaarmarkt, onder de naam 'Lutje Adrillen', nog eens in het klein over gedaan. De markt trekt jaarlijks tachtig- tot honderdduizend bezoekers en is daarmee de grootste van Nederland.



Adrillen werd van 1995 tot 2011 gepromoot door 'Popko', het vingerwijzende boertje met in zijn linkerhand een drietand, die de bezoekers vijftien jaar lang verwelkomde met de Groninger leus: "Hé..., Doe! Komst óók op Adrillen?!". Doordat de gemeente Oldambt in 2011 besloot een nieuw 'format' te kiezen voor de markt, werd er afscheid genomen van het Groninger boertje dat zich inmiddels ontpopt als het Groninger beeldmerk van de 21e eeuw.



Voormalige gemeente



De gemeente telde 18.298 inwoners (nov. 2009), bron: CBS) en besloeg een oppervlakte van 22,24 km² (waarvan 0,58 km² water).



De gemeenten Winschoten, Scheemda en Reiderland gaan sinds 1 januari 2010 gezamenlijk door het leven als gemeente Oldambt. De bevolking van de drie gemeenten heeft in een referendum voor deze naam gekozen. Oud-Winschoter Jan Mulder maakte 20 september 2008 op het gemeentehuis in Winschoten de keuze bekend.

City/Town : Latitude: 53.14806756767867, Longitude: 7.03125


Birth

Matches 6051 to 6100 of 8538

«Prev «1 ... 118 119 120 121 122 123 124 125 126 ... 171» Next»

   Last Name, Given Name(s)    Birth    Person ID   Tree 
6051 Grijze, Jan  Fri 11 Oct 1901Winschoten, Groningen, Nederland I781869 Nederlandse voorouders 
6052 Grijze, Harm  Sun 25 Apr 1915Winschoten, Groningen, Nederland I148224 Nederlandse voorouders 
6053 Grijze, Geert  Mon 16 Oct 1899Winschoten, Groningen, Nederland I781868 Nederlandse voorouders 
6054 van der Grijspaarde, Pieter  Sat 20 Mar 1886Winschoten, Groningen, Nederland I469073 Nederlandse voorouders 
6055 de Grijs, Bavo Bouwinus  Thu 26 Feb 1874Winschoten, Groningen, Nederland I385433 Nederlandse voorouders 
6056 Greven, Stientje  Fri 24 Nov 1916Winschoten, Groningen, Nederland I395551 Nederlandse voorouders 
6057 Greven, Koert  Fri 24 Oct 1919Winschoten, Groningen, Nederland I395550 Nederlandse voorouders 
6058 Grennemann, Elizabeth  Fri 04 Jun 1909Winschoten, Groningen, Nederland I621505 Nederlandse voorouders 
6059 Gremmer, Jetsina  Mon 19 Feb 1849Winschoten, Groningen, Nederland I386042 Nederlandse voorouders 
6060 Gremmer, Imke  Thu 03 Jan 1924Winschoten, Groningen, Nederland I717254 Nederlandse voorouders 
6061 Gremmer, Geert  Wed 28 Jan 1925Winschoten, Groningen, Nederland I717255 Nederlandse voorouders 
6062 Grave, Stoffer  Sat 23 Aug 1902Winschoten, Groningen, Nederland I653175 Nederlandse voorouders 
6063 Grave, Reint  Sat 17 Dec 1904Winschoten, Groningen, Nederland I653176 Nederlandse voorouders 
6064 Grave, Geertruida  Tue 04 Jun 1907Winschoten, Groningen, Nederland I653177 Nederlandse voorouders 
6065 Grave, Engel  Sun 21 Jul 1912Winschoten, Groningen, Nederland I435700 Nederlandse voorouders 
6066 Grave, Arina Engelina  Fri 25 Nov 1910Winschoten, Groningen, Nederland I435701 Nederlandse voorouders 
6067 Grakist, Jacomina  Sat 29 Feb 1908Winschoten, Groningen, Nederland I729285 Nederlandse voorouders 
6068 Graalman, Tjitske  Wed 24 Feb 1892Winschoten, Groningen, Nederland I380219 Nederlandse voorouders 
6069 de Graaf, Kasper Franses  Fri 26 Apr 1867Winschoten, Groningen, Nederland I753369 Nederlandse voorouders 
6070 de Graaf, Jantje Franses  Sun 29 Jul 1877Winschoten, Groningen, Nederland I753224 Nederlandse voorouders 
6071 Gosselaar, Johanna Freerks  1793Winschoten, Groningen, Nederland I37928 Nederlandse voorouders 
6072 Goren, Sebo Freerks  Thu 21 Dec 1826Winschoten, Groningen, Nederland I217017 Nederlandse voorouders 
6073 Goren, Sebe Frericks  1754Winschoten, Groningen, Nederland I202971 Nederlandse voorouders 
6074 Goren, Harmen Freriks  1756Winschoten, Groningen, Nederland I203033 Nederlandse voorouders 
6075 Goren, Harm Freriks  1754Winschoten, Groningen, Nederland I203032 Nederlandse voorouders 
6076 Goossen, Jantje  Sat 30 Apr 1892Winschoten, Groningen, Nederland I142640 Nederlandse voorouders 
6077 Goos, Roelf Poppo  Thu 06 Dec 1906Winschoten, Groningen, Nederland I459304 Nederlandse voorouders 
6078 Goos, Lambertus Wilhelmus  Sun 13 Jul 1913Winschoten, Groningen, Nederland I466640 Nederlandse voorouders 
6079 Goos, Lambertus Wilhelmus  Sun 19 Mar 1905Winschoten, Groningen, Nederland I459303 Nederlandse voorouders 
6080 Goos, Lambertus Wilhelmus  Tue 25 Feb 1879Winschoten, Groningen, Nederland I466553 Nederlandse voorouders 
6081 Goos, Lambertus Wilhelmus  Sun 01 Jul 1849Winschoten, Groningen, Nederland I12901 Nederlandse voorouders 
6082 Goos, Julianus Harmannus  Sat 19 Jan 1884Winschoten, Groningen, Nederland I466598 Nederlandse voorouders 
6083 Goos, Johannes Lambertus  Thu 27 Feb 1873Winschoten, Groningen, Nederland I12900 Nederlandse voorouders 
6084 Goos, Johanna Catharina  Thu 18 Feb 1875Winschoten, Groningen, Nederland I148775 Nederlandse voorouders 
6085 Goos, Gunifortus Engelbertus  Sat 28 Aug 1852Winschoten, Groningen, Nederland I768054 Nederlandse voorouders 
6086 Goos, Gerhard  Fri 26 Jan 1877Winschoten, Groningen, Nederland I466552 Nederlandse voorouders 
6087 Goos, Bernardus  Mon 14 Sep 1846Winschoten, Groningen, Nederland I4243 Nederlandse voorouders 
6088 Goos, Anna Elzine  Sun 24 Jul 1881Winschoten, Groningen, Nederland I466597 Nederlandse voorouders 
6089 Goos, Anna Elizabeth  Sun 14 Sep 1879Winschoten, Groningen, Nederland I4242 Nederlandse voorouders 
6090 Goos, Anna Elizabeth  Wed 03 May 1876Winschoten, Groningen, Nederland I768055 Nederlandse voorouders 
6091 Goes, Elizabeth Elsie  Wed 02 Apr 1856Winschoten, Groningen, Nederland I44169 Nederlandse voorouders 
6092 Goeckens, Harmen  1568Winschoten, Groningen, Nederland I227610 Nederlandse voorouders 
6093 Gockinga, Reint Hendrik  Sun 04 Sep 1859Winschoten, Groningen, Nederland I361801 Nederlandse voorouders 
6094 Gockinga, Joseph Eppo  Thu 27 Oct 1853Winschoten, Groningen, Nederland I361800 Nederlandse voorouders 
6095 Gockinga, Jan Arend Godert  Sun 01 Jul 1855Winschoten, Groningen, Nederland I372576 Nederlandse voorouders 
6096 Gockinga, Hermanna Elisabeth  Sat 05 Jun 1852Winschoten, Groningen, Nederland I273555 Nederlandse voorouders 
6097 Gockinga, Catharina Angelique  Thu 22 Aug 1861Winschoten, Groningen, Nederland I372575 Nederlandse voorouders 
6098 Gockinga, Campegius Hermannus  Mon 09 Feb 1857Winschoten, Groningen, Nederland I370526 Nederlandse voorouders 
6099 Glazendurg, Aaltje  Tue 16 Aug 1898Winschoten, Groningen, Nederland I224808 Nederlandse voorouders 
6100 Glazenburg, Trijntje Stoffers  Thu 06 Sep 1810Winschoten, Groningen, Nederland I224814 Nederlandse voorouders 

«Prev «1 ... 118 119 120 121 122 123 124 125 126 ... 171» Next»



Death

Matches 6051 to 6068 of 6068

«Prev «1 ... 118 119 120 121 122

   Last Name, Given Name(s)    Death    Person ID   Tree 
6051 Abbas, Allemt Jans  Sun 30 Sep 1883Winschoten, Groningen, Nederland I224029 Nederlandse voorouders 
6052 Abbas, Alida Gerardina  Fri 19 Sep 1873Winschoten, Groningen, Nederland I327723 Nederlandse voorouders 
6053 Abbas, Albertus  Tue 27 Jan 1948Winschoten, Groningen, Nederland I643091 Nederlandse voorouders 
6054 Ab, Stoffer  Thu 18 Jun 1925Winschoten, Groningen, Nederland I383789 Nederlandse voorouders 
6055 Ab, Oene  Thu 15 Aug 1901Winschoten, Groningen, Nederland I617602 Nederlandse voorouders 
6056 Ab, Jan  Sat 05 Mar 1927Winschoten, Groningen, Nederland I111238 Nederlandse voorouders 
6057 Ab, Hendrikje Hinderika  Fri 17 Jan 1947Winschoten, Groningen, Nederland I756140 Nederlandse voorouders 
6058 Ab, Grietje  Wed 13 Feb 1957Winschoten, Groningen, Nederland I383792 Nederlandse voorouders 
6059 Ab, Geert  Sat 25 Dec 1920Winschoten, Groningen, Nederland I111241 Nederlandse voorouders 
6060 Ab, Anna  Wed 10 Jan 1945Winschoten, Groningen, Nederland I383001 Nederlandse voorouders 
6061 Ab, Albertje  Sun 29 Mar 1959Winschoten, Groningen, Nederland I383788 Nederlandse voorouders 
6062 Ab, Albert  Thu 17 Oct 1889Winschoten, Groningen, Nederland I383574 Nederlandse voorouders 
6063 Aapkes, Regina  Sat 12 Apr 1924Winschoten, Groningen, Nederland I107677 Nederlandse voorouders 
6064 Aapkes, Feijo  Tue 02 Mar 1926Winschoten, Groningen, Nederland I503167 Nederlandse voorouders 
6065 Aapkes, Anna  Mon 03 May 1954Winschoten, Groningen, Nederland I420355 Nederlandse voorouders 
6066 Aaldriks, Engel  Sat 01 Dec 1804Winschoten, Groningen, Nederland I68883 Nederlandse voorouders 
6067 A.B., NN  Sat 02 Oct 1943Winschoten, Groningen, Nederland I630209 Nederlandse voorouders 
6068 Dietert Jansen  Thu 07 May 1891Winschoten, Groningen, Nederland I725990 Nederlandse voorouders 

«Prev «1 ... 118 119 120 121 122



This site powered by The Next Generation of Genealogy Sitebuilding v. 14.0.1, written by Darrin Lythgoe © 2001-2024.

Maintained by Hans Weebers. | Data Protection Policy.