Haren, Groningen

Notes:
Haren (Gronings: Hoaren, inwoners per 1 juli 2006: 18.935, bron: CBS) is een gemeente in Noord-Nederland, in de provincie Groningen. De gemeente beslaat een oppervlakte van 50,70 km² (waarvan 4,10 km² water) en omvat naast het gelijknamige hoofddorp de dorpen Onnen, Glimmen en Noordlaren. Haren ligt direct ten zuid-oosten van de stad Groningen. Mede door die ligging is het een typische forenzengemeente. Haren wordt ook wel het Wassenaar van het noorden genoemd.

Tussen Haren en Glimmen ligt Appèlbergen, vooral voor stadjers een geliefkoosde bestemming. Bij Noordlaren ligt het enige Nederlandse hunebed buiten Drenthe, de G1 (hunebed). In Haren bevindt zich de grootste botanische tuin van Nederland: de Hortus Haren. Op een oppervlakte van ca. 20 hectare groeien en bloeien planten uit alle streken van Nederland en de rest van de wereld.

Geschiedenis

De geschiedenis van Haren werd bepaald door zijn ligging op de uitlopers van de Hondsrug. De vroegste sporen van bewoning op het grondgebied van de huidige gemeente Haren gaan terug tot zo'n 4500 jaar geleden. Archeologische opgravingen legden grafheuvels, een bekergraf en een hunebed bloot. Vondsten van munten en potscherven wijzen op bewoning in de Romeinse tijd en in de middeleeuwen. Die vondsten wijzen er op dat Haren sinds de vroege middeleeuwen al een permanente bewoning kende.

Haren, Onnen, Glimmen en Noordlaren waren in die middeleeuwen afzonderlijke buurtschappen. Ze maakten samen met andere buurtschappen deel uit van het rechtsgebied Gorecht. Nu vormen deze vier dorpen samen de gemeente Haren.

Het Gorecht, waar Haren een onderdeel van is, werd in 1040 door de toenmalige Duitse keizer geschonken aan de bisschop van Utrecht. Deze oefende sindsdien hier zowel het geestelijke als het wereldlijke gezag uit. Als plaats wordt Haren voor het eerst officieel genoemd in het jaar 1249.

De oude hervormde kerk is van rond het jaar 1200 en is waarschijnlijk gebouwd op de plaats waar ooit een heidens heiligdom stond. De kerk wordt voor het eerst vermeld in oude geschriften op 8 juni 1360. Het was een katholieke kerk maar rond 1600, na de reformatie, werd het een protestantse kerk. De toren is een aantal keren afgebrand. Bijvoorbeeld in 1465 en 1501. In 1914 werd de toren onder leiding van rijksbouwmeester C.H. Peters ingrijpend gerestaureerd. Het eenvoudige schilddak werd vervangen door een nieuwe achtkantige houten torenspits waarvan er maar weinig zijn in Nederland.

In 1392 kreeg de stad Groningen het Gorecht voor 100 jaar in pacht. Dit betekende onder andere dat de Stad vanaf dat moment recht sprak en het Gorecht bestuurde. In 1460 kocht de Stad het Gorecht van de toenmalige bisschop. Aan het einde van de zestiende eeuw vormden de stad Groningen en de Ommelanden één provincie, waarvan ook Haren deel uitmaakt.

Midden tussen het dorp Haren en de stad Groningen lag het in 1215 gestichte vrouwenklooster "Yesse", een Cisterciënzer-klooster. In 1594 werd het opgeheven, toen Groningen protestant werd. Nu ligt op de plaats van het klooster het gehucht Essen. Ook heeft Haren aan de Drentse Aa jarenlang een haven gehad, die nu echter gedempt is.

County/Shire : Latitude: 53.17090693122066, Longitude: 6.616001129150391