Colmschate, Diepenveen, Overijssel

Notes:
Colmschate is de naam van een dorp en omringend stadsdeel in het oosten van Deventer, provincie Overijssel (Nederland) en telt ongeveer 20.000 inwoners.

Voor de ANWB en de post draagt alleen het centraal gelegen dorp de naam Colmschate, waardoor het bijvoorbeeld op de Holterweg/N344 mogelijk is Deventer uit te rijden en Colmschate in te rijden, nog geen kilometer verder Colmschate uit te rijden en Deventer weer in te rijden, en ten slotte even verderop de stadsgrenzen van Deventer te passeren en het buitengebied De Bannink in te rijden, dat valt onder het dorpsgebied van Colmschate.

Geschiedenis

In Colmschate heeft in de Romeinse tijd een Germaanse nederzetting gelegen. Er zijn voor Nederland zeldzame Romeinse munten gevonden van Carausius en Allectus, een versierde bronzen beslagstuk van een gesp en een bronzen beslagstuk dat tot paardentuig heeft gehoord. Deze vondsten doen vermoeden dat een of meer mannen uit deze nederzetting aan het einde van de derde eeuw dienst deden in het Romeinse leger. Een in Colmschate gevonden messing beeldje van de godin Victoria heeft als bouwoffer gediend.

Pas in de veertiende eeuw komen we de naam Kolmenschate in de "boeken" tegen. Er is dan sprake van ene Willem Douvelt, schout van Kolmenschate (1368). Het schoutambt Kolmenschate was een veel groter gebied dan wat we nu als Colmschate kennen. Het werd begrensd door de IJssel, de buurtschap Epse, de kerspelen Bathmen en Holten en de schoutambten Raalte en Olst.

In de 16e eeuw, tijdens de 80-jarige oorlog, kreeg koning Philips II op een gegeven moment financiële problemen. Om zijn troepen te kunnen betalen liet Philips stukken grond verkopen of verhuren. In 1576 gaf hij het schoutambt Kolmenschate "in pandschap ende beleeninge" aan de Burgemeesters, Schepenen en Raad der Stad Deventer. Het schoutambt Kolmenschate werd toen bestuurd door schout Henrick Jacobsen.

In het jaar 1811 raakte Deventer de zeggenschap over het schoutambt Kolmenschate weer kwijt. Bij decreet van keizer Napoleon werd het schoutambt Kolmenschate een zelfstandige gemeente: la mairie de Diepenveen. Waarschijnlijk kreeg de nieuwe gemeente de naam Diepenveen omdat in de buurtschap Diepenveen de enige hervormde kerk van het schoutambt stond. De eerste burgemeester van de nieuwe gemeente was Daniël Gerhard Hendrik Smijter.

Het schoutambt bestond uit zes marken: de Gooier Marke, de Marke van Oxe, de Marke Borgel, de Marke van Tjoene, de Marke Rande en de Marke Averlo. Zo'n marke was weer onder te verdelen in een aantal buurtschappen. De Gooier Marke was verdeeld in acht buurtschappen: Wechele, Riele, Weteringen, Essen, Ortele, Okkenbroek, Lettele en Linde. Het dorp Colmschate is te vinden in de buurtschap Weteringen. Deze buurtschap bestond ook weer uit twee delen: Hoge Weteringen en Lage Weteringen. Tot begin jaren zestig werden de huisnummers ten noorden van de weg naar Holten (Holterweg) voorafgegaan met een "W". Dit was het gebied Hoge Weteringen. Ten zuiden van deze weg stond er een "C" (van Colmschate) voor het huisnummer. Dit gebied was Lage Weteringen.

Bijna het hele schoutambt Kolmenschate bestond uit zandgronden met grote stukken heide. Voor de meeste bewoners was de landbouw (rogge, boekweit, haver, gerst) het belangrijkste middel van bestaan. Daarnaast werd er op kleine schaal nog wat vee gehouden. Op verschillende plaatsen in het schoutambt werd ijzererts gevonden. Dit erts werd onder andere verwerkt tot potten, kachels en kanonnen. Deze producten werden veel naar Duitsland verkocht en over de Schipbeek en de Regge daar naar toe vervoerd.

De buurtschappen die aan een handelsroute lagen ontwikkelden zich tot dorpen. Ook Colmschate bevond zich aan een dergelijke handels- of doorgaansroute. Gevolg hiervan was dat allerlei bedrijfjes en bedrijven zich hier vestigden. Naast allerlei boerenbedrijven waren er in Colmschate onder andere een vleesfabriek (Linthorst), een klompenfabriek, een melk- of "botterfabriek", verscheidene bakkerijen (Bloemendal, Rouwendal, Cellarius, Veldwachter), een kapper en een schoenmaker. Colmschate had vroeger een stopplaats aan de spoorlijn tussen Zutphen en Deventer (rechts voor de spoorwegovergang van de Colmschaterstraatweg, als men richting Schalkhaar ging). De lijn werd tussen 1882 en 1885 aangelegd. De halte Colmschate werd in de jaren dertig opgeheven. Tegenwoordig heeft Colmschate een treinstation aan de spoorlijn tussen Deventer en Almelo.

De A1 is de belangrijkste verkeersader die langs Colmschate loopt. Voor de scheepvaart lag het Overijssels Kanaal nabij Colmschate. Dit kanaal wordt tegenwoordig niet meer gebruikt voor scheepvaart.

Gemeente Diepenveen

Voor 1974 maakte Colmschate als een van de dorpen deel uit van de gemeente Diepenveen. In 1974 kwam Colmschate, als gevolg van een gemeentelijke grenswijziging, weer onder Deventer bestuur.

City/Town : Latitude: 52.24941624763319, Longitude: 6.218626499176025