Search | Advanced Search | Search Families | Search Site

First Name:   Last Name:   ID:  

Winschoten, Groningen, Nederland

Tree: Nederlandse voorouders

Notes:
Winschoten (Gronings: Winschoten of Winschoot) is een plaats en voormalige gemeente in de provincie Groningen in Nederland. Omdat het in 1825 min of meer symbolisch stadsrechten verkreeg, wordt het vaak een stad genoemd. Winschoten vervult een centrumfunctie binnen de gemeente Oldambt en had in 2012 in totaal 18.140 inwoners (Bron CBS).



Algemeen



De plaats heeft als bijnaam de Molenstad. De plaats wordt ook wel Sodom genoemd, de inwoners dientengevolge Sodommers, maar ook wel gekscherend Tellerlikkers. De bijnaam Sodom is afkomstig uit de Joodse gemeenschap die voor de Tweede Wereldoorlog in Winschoten woonde, men vond dat de overige bevolking er maar losse zeden met betrekking tot seksualiteit en gokken op nahield.



In het wapen van Winschoten staat de H.Vitus afgebeeld. In de Middeleeuwen ressorteerde Winschoten en omgeving onder de abdij van Corvey. In deze abdij worden de relieken van deze Siciliaanse heilige bewaard. In de vierde eeuw na Chr. werd hij vanwege zijn geloof vermoord. In Winschoten herinnert veel aan deze heilige, onder andere de St. Vitusstraat, de buurtschap 'Sint Vitusholt', de scoutinggroep St. Vitus, R.K. Basisschool St. Vitus, Kegel Vereniging HKC St. Vitus en de R.K.Parochiekerk van de H.Vitus.



Geschiedenis



Naam



De oorsprong van de naam Winschoten is omstreden. Volgens de kroniek van Mariëngaarde werd het klooster van Heiligerlee in 1231 gesticht in het dorp Asterle, dat gelegen was tussen Westerlee en Winsewida. Met Winsewida wordt kennelijk Winschoten bedoeld, waardoor deze plaats samen met Onstwedde, Vlagtwedde, Ulsda en Bunde tot de oudste plaatsen in de omgeving kan worden gerekend. Al deze plaatsen hebben namelijk de uitgang -widu ('bos, hout') in hun naam. Dit in tegenstelling tot de jongere veenontginningsdorpen met de uitgang -wolde. Het voorvoegsel Win(s)e- is vermoedelijk ontleend aan een persoonsnaam. Wobbe de Vries veronderstelt echter dat het hier om het Kloosterholt gaat. De naam Windtschote(n) wordt voor het eerst gebruikt in 1391, in latere teksten staat Wynschote(n), Wynschotten, Wynschoeten of Winschote(n). De Vries denkt daarbij aan een persoonsnaam met het achtervoegsel -kote. De naam *Windeskote zou dan 'de kleine hoeve of het kot van Windo' betekenen. Gildemachter wijst echter op het achtervoegsel -schote, Oudfries -skat, dat 'zandopduiking, hoger liggend land' betekent.. Mogelijk betreft het de Oudfriese persoonsnaam Wine met het meervoudssuffix -ingi, waaruit via de tussenvorm Winen(d)se- de namen Winsewida en Win(dt)schoten zijn ontstaan. Deze persoonsnaam komt ook voor in de plaatsnamen Wymeer, Wynham (bij Ditzumerverlaat) en Wynedaham (verdronken in de Dollard). Winsewida of Winschoten betekent dan: 'het bos' of 'de zandopduiking van de mannen van Wine'.



Middeleeuwen



De oorsprong van Winschoten ligt misschien op het hoogste punt van De Garst, een oude kleileemrug. Op grond van het onregelmatige verkavelingspatroon kan worden vermoed dat hier al vóór de 11e of 12e eeuw een nederzetting is ontstaan. De bakstenen Sint-Vituskerk aan het Marktplein dateert uit het laatst van de 13e eeuw, maar had mogelijk al een oudere voorganger. Volgens een document uit 1474 berustte de voogdij over de kerk van Winschoten bij de abt van de abdij van Corvey aan de Weser, waar de relieken van Sint Vitus werden bewaard. Aangezien dit klooster eerder betrokken was bij de kerstening van Westerwolde en het Emsland, mag worden aangenomen dat Winschoten oorspronkelijk nauwe banden had met Westerwolde en dat de eerste bewoners wellicht uit dit gebied kwamen. De dorpskern was niet ver verwijderd van het riviertje de Rensel, dat bij Westerlee in het hoogveen ontsprong en in de omgeving van Winschoterzijl in de Pekel A uitmondde. Het gebied rond de kerk stond in de 16e eeuw bekend als het Ronde Loegh. De Langestraat of Wittevrouwenstraat verbond de dorpskern met het klooster van Heiligerlee. Een omgracht perceel aan de Vissersdijk, eigendom van de kerk, markeerde misschien de plek van een middeleeuws steenhuis waar de voogd van Winschoten resideerde.



In de 11e of 12e eeuw ontstonden tevens twee randveenontginningsdorpen, die in een boog om de dorpskern heen lagen: Bovenburen en Sint-Vitusholt of Zuiderveen. Sint-Vitusholt had aanvankelijk een eigen kerk, die in 1543 werd afgebroken. Bovenburen en Winschoteroosteinde vielen onder de parochie van het Marktplein. Vanuit het Zuiderveen werd ook de ontginning van het hoogveen bij Oude Pekela ter hand genomen; al in 1514 kocht de stad Emden turf in het Oldambt.



Winschoten behoorde tot het middeleeuwse landschap Reiderland, maar viel samen met Westerlee, Heiligerlee, Beerta, Ulsda, Blijham en Bellingwolde onder het bisdom Osnabrück, waartoe ook Westerwolde werd gerekend. Dit in tegenstelling tot de rest van Reiderland, dat onder het bisdom Münster viel. Winschoten was tevens de hoofdplaats van een afzonderlijk rechtsdistrict in het Reiderland, dat ook wel Ulsder Vijfdedeel werd genoemd. Vanwege de enorme afstanden liet de abt van abdij van Corvey de rechten die hij in Winschoten en Westerwolde bezat vanaf de 14e eeuw waarnemen door de hoofdelingenfamilie Addinga te Wedde, wier voorouders uit het Reiderland afkomstig waren. In 1474 wist deze familie te bewijzen dat zij de rechten op de voghedije to Wynschot als des Stifts Corvey olde erve al meer honderd jaar in handen hadden. De Addinga's maakten echter misbruik van hun positie en raakten in conflict met de lokale bevolking.



In de periode van partijstrijd tussen Schieringers en Vetkopers wist de stad Groningen in 1435 behalve het Oldambt ook een deel van het Reiderland rond Winschoten aan zich te binden. In 1475 werd Egge Addinga door zijn onderdanen gelyncht; drie jaar later verjoegen de Groningers zijn zoon Haye uit Westerwolde, Bellingwolde en Blijham. Bij Winschoterhogebrug verrees de Pekelborg, waarin een stadsbestuurder of kastelein met enkele soldaten zijn intrek nam. De Addinga's kozen eieren voor hun geld; ze verpandden hun Corvey'se leengoederen in 1486 aan de stad. Toen het gewest in handen kwam van hun verwante Edzard I van Oost-Friesland, zagen zij hun kans schoon. In 1506 namen ze hun bezittingen weer in ontvangst, maar vermoedelijk niet voor lang. Het Oldambt, waartoe Winschoten voortaan werd gerekend, kwam in handen van Karel van Gelre, die in 1529 de Addinga's liet verjagen en Westerwolde overdroeg aan zijn stadhouder Berend van Hackfort. Karel V gaf op zijn beurt in 1536 Westerwolde in leen aan zijn stadhouder Georg Schenck van Toutenburg. Winschoten bleef - net als de rest van het Oldambt - onder het gezag van de stad Groningen, waarvoor de inwoners zich erkentelijk toonden door het stadsbestuur in oktober 1536 een wild zwijn te schenken. De Addinga's slaagden er niet meer in hun rechten op de kerk van Winschoten terug te krijgen.



Nieuwe tijd



Winschoten maakte na de slag bij Heiligerlee (1568) tot aan 1580 weinig bijzonderheden mee. In 1580 ging de stadhouder van Groningen, Rennenberg, over tot de Spaanse zijde en tot aan 1594 vonden herhaaldelijk schermutselingen plaats in en rondom Winschoten. In 1593 werd de plaats door graaf Willem Lodewijk van Nassau op de Spanjaarden veroverd, maar werd in hetzelfde jaar heroverd door Spaanse troepen onder graaf Frederik van den Berg. Bij die gelegenheid werd de kerk te Winschoten tegen de Spanjaarden verdedigd door een sergeant Johan Moda. In 1594 viel de gehele provincie in handen van Staatse troepen. In 1624 werd Winschoten nogmaals door Spaanse troepen veroverd en verbrand.



Winschoten werd in het rampjaar 1672 door de troepen van Bernhard van Galen, de bisschop van Münster, veroverd zonder tegenstand. Later in dat jaar werd een veldslag geleverd doordat Groningse troepen Winschoten heroverden. De Groningse troepen onder kolonel Jorman wonnen de slag, veroverden de schans in Winschoterzijl en ook de Wedderborg. De Groningers waren nog niet van de Munsterse troepen af: in maart 1674 werden Winschoten en omringende plaatsen nogmaals geplunderd. Economisch stelde Winschoten in de zeventiende eeuw nog niet zoveel voor. Met het doortrekken van het Schuitendiep (Winschoterdiep) in 1653 werd Winschoten al enigszins ontsloten. De Rensel werd gekanaliseerd en er werden betere wegen aangelegd. Pas in de achttiende eeuw begon de bloei en welvaart wat toe te nemen, om een voorlopig hoogtepunt te bereiken in de negentiende eeuw, nadat de stad in 1825 stadsrechten werden verleend door koning Willem I. De stad groeide vanaf die tijd uit tot het centrum van Oost-Groningen.



Moderne tijd



Winschoten werd in de negentiende en het begin van de twintigste eeuw een echte handelsstad, mede door de aanwezigheid van vele Joden. Ook speelde de aanleg van een spoorweg naar Groningen in 1867 een grote rol. De geschiedenis van Winschoten kent een zeer zwarte bladzijde door het afvoeren van de Joden in de Tweede Wereldoorlog, die nagenoeg alle werden vermoord in concentratiekampen. Winschoten werd in 1945 bevrijd door Canadese en Poolse troepen.



Op 12 mei 2004 is een start gemaakt met het project Blauwestad, dat de (inmiddels gefuseerde) gemeenten Winschoten, Scheemda en Reiderland verbindt. Het nieuw aangelegde meer waaraan Blauwestad ligt wordt het Oldambtmeer genoemd. Aandachtstrekker voor Blauwe Stad is "De Rups", die dient als informatiepunt voor geïnteresseerden en die vanaf de autosnelweg A7 is te zien.



Adrillen



Al rond 1815 wordt in Winschoten jaarlijks de Allerheiligenmarkt georganiseerd. Deze Winschoter jaarmarkt, in de volksmond 'Adrillen' genoemd (het Groninger woord voor Allerheiligen), vindt elke eerste maandag van november plaats in het centrum van de stad. Op de tweede maandag van deze maand wordt de jaarmarkt, onder de naam 'Lutje Adrillen', nog eens in het klein over gedaan. De markt trekt jaarlijks tachtig- tot honderdduizend bezoekers en is daarmee de grootste van Nederland.



Adrillen werd van 1995 tot 2011 gepromoot door 'Popko', het vingerwijzende boertje met in zijn linkerhand een drietand, die de bezoekers vijftien jaar lang verwelkomde met de Groninger leus: "Hé..., Doe! Komst óók op Adrillen?!". Doordat de gemeente Oldambt in 2011 besloot een nieuw 'format' te kiezen voor de markt, werd er afscheid genomen van het Groninger boertje dat zich inmiddels ontpopt als het Groninger beeldmerk van de 21e eeuw.



Voormalige gemeente



De gemeente telde 18.298 inwoners (nov. 2009), bron: CBS) en besloeg een oppervlakte van 22,24 km² (waarvan 0,58 km² water).



De gemeenten Winschoten, Scheemda en Reiderland gaan sinds 1 januari 2010 gezamenlijk door het leven als gemeente Oldambt. De bevolking van de drie gemeenten heeft in een referendum voor deze naam gekozen. Oud-Winschoter Jan Mulder maakte 20 september 2008 op het gemeentehuis in Winschoten de keuze bekend.

Birth

Matches 6101 to 6150 of 8538

«Prev «1 ... 119 120 121 122 123 124 125 126 127 ... 171» Next»

	Last Name, Given Name(s)	Birth		Person ID	Tree
6101	Prak, Foktje	Fri 02 May 1856	Winschoten, Groningen, Nederland	I732437	Nederlandse voorouders
6102	Prak, Freerk	Thu 07 May 1835	Winschoten, Groningen, Nederland	I434264	Nederlandse voorouders
6103	Prak, Freerk	Mon 28 Mar 1859	Winschoten, Groningen, Nederland	I329129	Nederlandse voorouders
6104	Prak, Freerk Jans	Thu 06 Jan 1791	Winschoten, Groningen, Nederland	I222808	Nederlandse voorouders
6105	Prak, Geert	1860	Winschoten, Groningen, Nederland	I149245	Nederlandse voorouders
6106	Prak, Geert	Fri 13 Sep 1901	Winschoten, Groningen, Nederland	I432605	Nederlandse voorouders
6107	Prak, Geert	Fri 27 Nov 1908	Winschoten, Groningen, Nederland	I432633	Nederlandse voorouders
6108	Prak, Geert Tonnis	Fri 01 May 1914	Winschoten, Groningen, Nederland	I406909	Nederlandse voorouders
6109	Prak, Geertje	Wed 01 Aug 1906	Winschoten, Groningen, Nederland	I432698	Nederlandse voorouders
6110	Prak, Geertje	Wed 25 Aug 1909	Winschoten, Groningen, Nederland	I432704	Nederlandse voorouders
6111	Prak, Geertje	Cal 1912	Winschoten, Groningen, Nederland	I432737	Nederlandse voorouders
6112	Prak, Geertruida	Wed 08 Aug 1894	Winschoten, Groningen, Nederland	I432773	Nederlandse voorouders
6113	Prak, Geesien	Sat 25 Apr 1868	Winschoten, Groningen, Nederland	I434266	Nederlandse voorouders
6114	Prak, Geesien	Wed 27 Mar 1907	Winschoten, Groningen, Nederland	I432535	Nederlandse voorouders
6115	Prak, Geessien	Cal 1926	Winschoten, Groningen, Nederland	I406374	Nederlandse voorouders
6116	Prak, Gezinus Johannus	Wed 15 Feb 1905	Winschoten, Groningen, Nederland	I432533	Nederlandse voorouders
6117	Prak, Grietje	Thu 22 Aug 1833	Winschoten, Groningen, Nederland	I434263	Nederlandse voorouders
6118	Prak, Harm	Wed 25 Jan 1837	Winschoten, Groningen, Nederland	I434265	Nederlandse voorouders
6119	Prak, Harm	Tue 14 Aug 1877	Winschoten, Groningen, Nederland	I432485	Nederlandse voorouders
6120	Prak, Harm	Thu 09 Sep 1880	Winschoten, Groningen, Nederland	I403887	Nederlandse voorouders
6121	Prak, Harm	Sun 01 Nov 1885	Winschoten, Groningen, Nederland	I432771	Nederlandse voorouders
6122	Prak, Harm	Fri 28 Aug 1891	Winschoten, Groningen, Nederland	I431069	Nederlandse voorouders
6123	Prak, Harm	Cal Jul 1911	Winschoten, Groningen, Nederland	I432706	Nederlandse voorouders
6124	Prak, Harmina Hillechina	Thu 14 Aug 1873	Winschoten, Groningen, Nederland	I4008	Nederlandse voorouders
6125	Prak, Harmke	Fri 28 Oct 1892	Winschoten, Groningen, Nederland	I431075	Nederlandse voorouders
6126	Prak, Heiko	Sun 23 Mar 1856	Winschoten, Groningen, Nederland	I432458	Nederlandse voorouders
6127	Prak, Heiko	Wed 10 Sep 1884	Winschoten, Groningen, Nederland	I432589	Nederlandse voorouders
6128	Prak, Heiko	Tue 26 Jun 1894	Winschoten, Groningen, Nederland	I432549	Nederlandse voorouders
6129	Prak, Heiko	Mon 10 Jan 1898	Winschoten, Groningen, Nederland	I432774	Nederlandse voorouders
6130	Prak, Heiko	Tue 26 Sep 1899	Winschoten, Groningen, Nederland	I432516	Nederlandse voorouders
6131	Prak, Heiko	Cal May 1921	Winschoten, Groningen, Nederland	I432732	Nederlandse voorouders
6132	Prak, Hendrik	Tue 05 Feb 1839	Winschoten, Groningen, Nederland	I434269	Nederlandse voorouders
6133	Prak, Hendrik	Sun 19 Dec 1858	Winschoten, Groningen, Nederland	I383585	Nederlandse voorouders
6134	Prak, Hendrik	Thu 21 Oct 1886	Winschoten, Groningen, Nederland	I432590	Nederlandse voorouders
6135	Prak, Hendrik	Sun 28 Sep 1902	Winschoten, Groningen, Nederland	I432645	Nederlandse voorouders
6136	Prak, Hendrik	Mon 03 Jul 1911	Winschoten, Groningen, Nederland	I432705	Nederlandse voorouders
6137	Prak, Hendrik Jans	1789	Winschoten, Groningen, Nederland	I51153	Nederlandse voorouders
6138	Prak, Hendrikje	Sat 27 Oct 1827	Winschoten, Groningen, Nederland	I434261	Nederlandse voorouders
6139	Prak, Hendrikje	Sun 08 Mar 1829	Winschoten, Groningen, Nederland	I434262	Nederlandse voorouders
6140	Prak, Hiebe	Thu 09 Nov 1899	Winschoten, Groningen, Nederland	I432775	Nederlandse voorouders
6141	Prak, Hiebe	Mon 04 Jun 1900	Winschoten, Groningen, Nederland	I432604	Nederlandse voorouders
6142	Prak, Hiebe	Fri 08 May 1903	Winschoten, Groningen, Nederland	I432574	Nederlandse voorouders
6143	Prak, Hilje	Sun 24 Sep 1882	Winschoten, Groningen, Nederland	I432487	Nederlandse voorouders
6144	Prak, Hilje	Mon 17 Jun 1889	Winschoten, Groningen, Nederland	I431071	Nederlandse voorouders
6145	Prak, Hilje	Fri 17 Apr 1891	Winschoten, Groningen, Nederland	I432598	Nederlandse voorouders
6146	Prak, Hilko	Sat 22 Aug 1896	Winschoten, Groningen, Nederland	I432601	Nederlandse voorouders
6147	Prak, Hinderk	Sat 02 Aug 1851	Winschoten, Groningen, Nederland	I410819	Nederlandse voorouders
6148	Prak, Hindrik	Sat 10 Nov 1849	Winschoten, Groningen, Nederland	I435782	Nederlandse voorouders
6149	Prak, Hindrik	Sun 16 May 1909	Winschoten, Groningen, Nederland	I432780	Nederlandse voorouders
6150	Prak, Jakob	Tue 02 Feb 1904	Winschoten, Groningen, Nederland	I432646	Nederlandse voorouders

«Prev «1 ... 119 120 121 122 123 124 125 126 127 ... 171» Next»