Tree: Geneagraphie
City/Town : Latitude: 53.1032425, Longitude: 7.0064744Tree: Nederlandse voorouders
Notes:
Oude Pekela (Gronings: Olle Pekel of Ol Pekel) is een dorp in de gemeente Pekela in de Nederlandse provincie Groningen. Het is door historie nauw verbonden met het zuidelijker gelegen Nieuwe Pekela. Het dorp had ten tijde van de eerste volkstelling in 1795 2972 inwoners, en in 2008 7990 inwoners.
Pekelders worden wel "Pekelder Roegbaainders" (ruigbenen, ruig volk) genoemd.
Gelegen aan het Pekelderdiep is het dorp een typisch voorbeeld van een veenkoloniaal dorp.
Geschiedenis
Het dorp Pekela ontstond rond 1600 op initiatief van de Pekelder Compagnie als veenkolonie langs de Pekel A, die planmatig werd opgezet in een verveningsgebied op instructies vanuit de stad Groningen met wijken en zwetsloten die tot op de meter nauwkeurig werden aangegeven. Pekela werd opgezet vanuit een 'enkelvoudig kanalenstelsel'; langs een kanaal (Pekel A - deels gekanaliseerd tot het Pekelderdiep) werden loodrecht een aantal wijken (zijkanalen) en zwetsloten (wateren tussen de percelen van verschillende eigenaren) gegraven. Het drukke dorpsleven vond plaats langs het kanaal, waar de rijkeren woonden. Hier werden schuiten met stadsdrek aangevoerd en overgeladen door arbeiders om vervolgens te worden vermengd met de bonkaarde (toplaag) van het veen om het vruchtbaarder te maken. Reeds gestoken turf werd er overgeladen op schuiten naar de stad. Achter het 'drukke deel' lagen met name boerderijen.
Tussen 1664 en 1881 werd naar schatting 5000 hectare veen omgevormd tot landbouwgrond. In de loop van de tijd ontstond daardoor ook landbouwnijverheid, alsook scheepsbouw in de plaats.
In 1810, toen dit deel van Nederland werd ingelijfd bij Frankrijk, werd het dorp Pekela gesplitst in twee zelfstandige gemeenten: Oude en Nieuwe Pekela. In 1990 werden ze weer samengevoegd.
Van 1683-1685 werd de Hervormde kerk van Oude Pekela gebouwd. Sindsdien zijn er nog acht andere kerken verrezen.
In de negentiende en twintigste eeuw was Oude Pekela het centrum van de strokartonindustrie. De arbeidsomstandigheden in deze industrie lieten nogal eens te wensen over wat regelmatig leidde tot grimmige arbeidsconflicten. Een belangrijke rol aan de zijde van de arbeider werd hierbij gespeeld door Fré Meis, geboren in Oude Pekela en landelijk bekend geworden als voorman van de CPN. Een industrieel monument in het dorp is de korenmolen De Onrust.
Joodse gemeenschap
1rightarrow.png Zie Pekelder Joden voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Oude Pekela had een levendige Joodse gemeenschap. Tot aan de jaren tachtig van de negentiende eeuw bleef de Joodse gemeente van Oude en Nieuwe Pekela groeien. In 1884 werd er nog een nieuwe synagoge met een ritueel bad en een onderwijzerswoning ingewijd. Op zijn hoogtepunt in 1870 telden beide Pekela's 401 Joden. Er was toen sprake van een uitgebreid verenigingsleven. Daarna daalde het aantal Pekelder Joden als gevolg van de veranderende sociale en economische omstandigheden snel.
In 1942 telden beide dorpen 150 joden. Deze werden tussen augustus en december 1942 gedeporteerd naar Kamp Westerbork. Van daar zijn zij gedeporteerd naar de kampen in Polen, waar ze zijn omgekomen. Van de Pekelder Joden overleefden slechts twaalf de oorlog. Na de oorlog werd het Joodse leven in Pekela niet hervat. De synagoge in Oude Pekela was beschadigd geraakt tijdens de bezetting. In 1979 werd de zwaar vervallen synagoge gesloopt, de woning is blijven staan. Het enige wat nog rest is de Joodse begraafplaats aan de Draijerswijk in Oude Pekela, een der oudste in de provincie Groningen.
Huidige tijd
Tegenwoordig staat er in Oude Pekela een hennepverwerkende fabriek (Hempflax). Op de velden rond het dorp wordt daarom veel hennep geteeld. Ook staat in Oude Pekela de laatste nog werkende steenfabriek van Nederland ten noorden van Arnhem; Steenindustrie Strating. Dit bedrijf werd in 1856 opgezet, is sinds 1883 in handen van de familie Strating en heeft haar huidige naam sinds 1970.
Op de tweede zaterdag van september is er de jaarlijkse O.P.A markt, een grote jaarmarkt langs weerszijden van het kanaal. Vrijdagavond wordt de markt voorafgegaan door een watercorso in het kanaal.
Pekela heeft als koopcentrum een belangrijke regionale functie. Hierin wordt voorzien door Winkelcentrum De Helling. In De Helling werd in maart 2006 de eerste hangplek voor hangouderen gerealiseerd.
Photos | Photos (Log in) |
Documents | Documents (Log in) | |
Katholiek leven in Noord-Nederland 1956-2006: vijftig jaar bisdom Groningen
By Tiebbe T de Jong Guus Bary |
Matches 11201 to 11217 of 11217
«Prev «1 ... 221 222 223 224 225
Last Name, Given Name(s) | Birth | Person ID | Tree | ||
---|---|---|---|---|---|
11201 | Zweep, Trientje | Sat 20 Jul 1895 | Oude Pekela, Groningen, Nederland | I51738 | Nederlandse voorouders |
11202 | Zweep, Trientje | Mon 06 Jun 1898 | Oude Pekela, Groningen, Nederland | I51735 | Nederlandse voorouders |
11203 | Zweep, Trijntje | May 1859 | Oude Pekela, Groningen, Nederland | I43193 | Nederlandse voorouders |
11204 | Zweep, Udo Jan | Mon 28 May 1906 | Oude Pekela, Groningen, Nederland | I705387 | Nederlandse voorouders |
11205 | Zweep, Uuntje | Thu 01 Sep 1887 | Oude Pekela, Groningen, Nederland | I33079 | Nederlandse voorouders |
11206 | Zweep, Uuntje | Sun 16 Jun 1907 | Oude Pekela, Groningen, Nederland | I384104 | Nederlandse voorouders |
11207 | Zweep, Uuntje | Cal 1917 | Oude Pekela, Groningen, Nederland | I705390 | Nederlandse voorouders |
11208 | Zweep, Uuntje | Tue 14 Apr 1925 | Oude Pekela, Groningen, Nederland | I88439 | Nederlandse voorouders |
11209 | Zweep, Willem | Sun 20 Dec 1829 | Oude Pekela, Groningen, Nederland | I26087 | Nederlandse voorouders |
11210 | Zweep, Willem | Sun 17 Apr 1881 | Oude Pekela, Groningen, Nederland | I438483 | Nederlandse voorouders |
11211 | Zweep, Woltje | Thu 07 Mar 1907 | Oude Pekela, Groningen, Nederland | I438497 | Nederlandse voorouders |
11212 | Zweep, Zwaantje | Tue 29 Sep 1840 | Oude Pekela, Groningen, Nederland | I51736 | Nederlandse voorouders |
11213 | Zweep, Zwaantje | Fri 15 Aug 1919 | Oude Pekela, Groningen, Nederland | I705401 | Nederlandse voorouders |
11214 | Zwierenborg, Frederika Harms | Feb 1821 | Oude Pekela, Groningen, Nederland | I203068 | Nederlandse voorouders |
11215 | Zwierenborg, Harm Freerks | 1779 | Oude Pekela, Groningen, Nederland | I203063 | Nederlandse voorouders |
11216 | Zwierenborg, Margaretha | Tue 06 Feb 1816 | Oude Pekela, Groningen, Nederland | I203062 | Nederlandse voorouders |
11217 | Zwiers, Geertje | 1778 | Oude Pekela, Groningen, Nederland | I204199 | Nederlandse voorouders |
«Prev «1 ... 221 222 223 224 225
This site powered by The Next Generation of Genealogy Sitebuilding v. 14.0.1, written by Darrin Lythgoe © 2001-2024.
Maintained by Hans Weebers. | Data Protection Policy.